Eenmalige uitkering bij pensionering
In het pensioenakkoord is het voornemen uitgesproken om deelnemers meer keuzemogelijkheden te geven. Eén genoemde mogelijkheid is het opnemen van 10% van de waarde van het ouderdomspensioen op het moment van pensioneren. Voor dit onderdeel is afgelopen november een wetsvoorstel ter consultatie aangeboden.Het doel van deze maatregel is om mensen hun arbeidsvoorwaardelijke pensioeninkomen beter aan te kunnen laten sluiten op de persoonlijke situatie. Zo krijgen deelnemers meer flexibiliteit om het inkomen aan te laten sluiten op de hogere bestedingsbehoefte in de eerste jaren na pensionering. Vanuit de wetgeving komt er geen verplicht bestedingsdoel en het vermogen verliest hiermee de pensioenbestemming. De uitkering ineens wordt daarom gezien als een gedeeltelijke afkoop.
Recht van deelnemer
De nieuwe keuzemogelijkheid wordt gezien als een recht van de deelnemer. Als wordt voldaan aan de voorwaarden die gesteld gaan worden vanuit de wetgeving, kan de deelnemer de pensioenuitvoerder een verzoek doen voor gedeeltelijke afkoop. De pensioenuitvoerder is verplicht daaraan mee te werken. De deelnemer heeft dit recht voor zowel het reguliere pensioen als het nettopensioen.
Voorwaarden
Om deelnemers te beschermen zodat er voldoende levenslang pensioen overblijft, is het voorgestelde wettelijke maximumpercentage op 10% gesteld. Een deelnemer mag echter ook een verzoek doen tot de afkoop van een lager percentage. Het resterende levenslange ouderdomspensioen moet echter wel boven de afkoopgrens blijven.
Ter bescherming van de solidariteit binnen het fonds en om antiselectie tegen te gaan, mag de gedeeltelijke afkoop alléén op de pensioeningangsdatum plaatsvinden. Dit betekent dat gedurende de opbouw- of de uitkeringsfase niet overgegaan mag worden tot gedeeltelijke afkoop. Indien de pensioenregeling de mogelijkheid tot deeltijdpensionering aanbiedt, is per ingangsdatum een gedeeltelijke afkoop mogelijk. Het gaat per ingangsdatum om maximaal 10% van het ouderdomspensioen dat op dat moment tot uitkering komt.
Samenhang andere keuzemogelijkheden
Er bestaan al meerdere keuzemogelijkheden bij pensioneren, zoals uitruil van verschillende pensioensoorten, vervroegen en uitstellen. Daarnaast is het ook mogelijk om voor een hoog-laag constructie te kiezen. Aan deze keuzes wordt een nieuwe mogelijkheid toegevoegd, maar de gedeeltelijke afkoop mag niet tegelijk met een hoog-laag constructie plaatsvinden.
De waarde van het ouderdomspensioen wordt volgens dezelfde richtlijnen vastgesteld als bij een reguliere afkoop. De afkooptarieven zijn gebaseerd op de contante waarde van de aanspraak, waarbij er geen onderscheid is tussen mannen en vrouwen en er voldaan wordt aan collectieve actuariële gelijkwaardigheid. De afkoopwaarde hoeft geen rekening te houden met eventueel aanwezige buffers binnen het fonds. Nadat de uitkering beschikbaar is gesteld aan de gepensioneerde, zal deze binnen dat fiscale jaar meegenomen worden in de belastingaangifte.
Keylane visie
Het bieden van meer flexibiliteit aan de deelnemer is een goed uitgangspunt. Deelnemers moeten hun inkomen zoveel mogelijk kunnen vormgeven naar de persoonlijke behoeften. Uiteraard zal Keylane de functionaliteit ondersteunen wanneer deze in wetgeving wordt opgenomen.
Het belangrijkste element van deze wijziging is de begeleiding van de deelnemer. Het inzicht geven in de effecten van individuele keuzes wordt nog belangrijker, daar waar de uitkering ineens wellicht ook aanvullende financiële gevolgen heeft. Zo kan de deelnemer door de keuze voor een gedeeltelijke afkoop in een hogere belastingschijf komen. Daarnaast heeft het mogelijk ook effect op het in aanmerking komen voor huur- en zorgtoeslagen. Een uitkering ineens klinkt voor veel mensen aanlokkelijk, maar gebruik maken van de reeds bestaande hoog-laag constructie past wellicht beter. Een deelnemer zal daarom zorgvuldig begeleid moeten worden in welke keuzes tot zijn beschikking staan en welke financieel het meest gunstige is.
Vervolg proces
De consultatieperiode van het wetsvoorstel is afgelopen. Momenteel wordt er door de regering gewerkt aan een wetsvoorstel dat naar de Tweede Kamer gestuurd kan worden. Deze kan in meer of mindere mate afwijken van het voorstel zoals dit nu gepubliceerd is. Zodra het wetsvoorstel bekend is, zullen wij deze analyseren en de impact bepalen. Uiteraard zullen wij u hierover op de hoogte houden.